Young Thai Artist Award - 3D

สาขาภาพถ่าย

PHOTOGRAPHY

หฤษฎ์ ศรีขาว

‘เพิร์ธ-หฤษฎ์ ศรีขาว’ คือช่างภาพและศิลปิน หรืออีกนัยหนึ่ง เขาคือนักเก็บความทรงจำ ผู้ใช้กล้องสำรวจ เรียนรู้ และบันทึกสิ่งต่าง ๆ รอบตัว โดยเขาเชื่อว่างานที่เริ่มจากประสบการณ์ส่วนตัวเป็นการแสดงความจริงใจต่อตัวเองและคนดู นอกจากนี้ งานที่ดียังควรเข้าไปทำงานกับอารมณ์ความรู้สึกของผู้อื่นได้ ไม่ว่าคนดูมาจากประเทศไหนหรือช่วงเวลาไหนก็ตาม

สำหรับหฤษฎ์ ประสบการณ์ส่วนตัวมีผลมาจากสังคมและสิ่งแวดล้อม ผลงานจึงสะท้อนภาพกว้างของสังคมด้วยตัวมันเอง โดยที่เจ้าของงานไม่จำเป็นต้องพยายามบอกว่างานนี้สะท้อนอะไร ด้วยแนวคิดเช่นนี้ ผลงาน ‘จักรวาลในโหลแก้ว’ ชุดภาพถ่ายว่าด้วยการปรากฏตัวของเด็กอายุประมาณ 10 ขวบ ที่กำลังวิ่งเล่นอยู่ในโรงแรมม่านรูดแห่งหนึ่งในกรุงเทพมหานคร จึงพาเขาคว้ารางวัลยอดเยี่ยม โครงการ Young Thai Artist Award 2016 สาขาภาพถ่าย ไปครอง

“งานที่ออกมาต้องไม่มีลักษณะที่ไปวัดหรือประเมินคุณค่า เจ้าของงานไม่ควรมีสิทธิ์พูดแทนว่า เด็กเหล่านี้มาอยู่ตรงนี้ทำไม เพราะสิ่งสำคัญคือ พวกเขาเป็นภาพสะท้อนของความทรงจำของเราในวัยเด็ก ที่รู้สึกว่าตัวเองก็เคยวิ่งเล่นอยู่ในสถานที่ที่มีความคล้ายคลึงกันในแง่ของอารมณ์และเรื่องราว แต่จริง ๆ แล้วในการทำงานศิลปะ เรื่องนี้อาจไม่สำคัญเท่าการตีความจากประสบการณ์อันหลากหลายของคนดูเอง”

อ่านเพิ่มเติม

        “ภาพถ่ายเป็นเครื่องมือในการทำงานศิลปะที่ทรงพลัง อาจเพราะมันยึดโยงตนเองกับ ‘ความจริง’ มีฟังก์ชันเชิงข่าว หลักฐาน ความทรงจำ หรือโฆษณา (ชวนเชื่อ) ดังนั้นมันจึงเป็นสื่อที่มีอำนาจมาก”
        ‘เพิร์ธ-หฤษฎ์ ศรีขาว’ เจ้าของรางวัลยอดเยี่ยม สาขาภาพถ่าย โครงการรางวัลยุวศิลปินไทย ประจำปี 2559 หรือYoung Thai Artist Award 2016 เขาเป็นทั้งช่างภาพและศิลปิน อีกนัยหนึ่ง เขาคือนักเก็บความทรงจำ ผู้ใช้กล้องเป็นเครื่องมือในการสำรวจ เรียนรู้ และบันทึกผลสิ่งต่าง ๆ รอบตัว รวมถึงประเด็นที่น่าสนใจ
        ความสนใจในการถ่ายภาพของหฤษฎ์เริ่มขึ้นช่วงมัธยมต้น เขาชื่นชอบการถ่ายภาพสารคดีในนิตยสาร National Geographic หฤษฎ์จึงออกเดินทางท่องเที่ยวเพื่อเก็บความตื่นตาตื่นใจของผู้คนต่างวัฒนธรรมในพื้นที่ที่หลากหลาย สานฝันการเป็นช่างภาพสารคดี
        จน พ.ศ. 2554 หฤษฎ์ในวัยมัธยมปลายก็มีโอกาสเข้าร่วมเวิร์กช็อปกับช่างภาพชาวฝรั่งเศสคนหนึ่ง นั่นคือครั้งแรกที่เขาเข้าใจว่า การถ่ายภาพนั้นสามารถใช้เป็นเครื่องมือ เพื่อถ่ายทอดอารมณ์หรือแนวคิดบางอย่างได้มากกว่าการเป็นเพียงการบันทึกสิ่งที่อยู่ตรงหน้า หากจิตรกรมีพู่กันและผืนผ้าใบ ช่างภาพก็มีกล้องถ่ายภาพและแสงเป็นเครื่องมือ
        หลังจากนั้นหฤษฎ์หันมาถ่ายภาพสิ่งที่อยู่รอบตัวมากขึ้นโดยเริ่มจากบันทึกภาพครอบครัวและเพื่อน ๆ เก็บไว้ เขามองว่า วัยมัธยมจนถึงมหาวิทยาลัยเป็นช่วงเปลี่ยนผ่านระหว่างความเป็นเด็กจนถึงผู้ใหญ่ ซึ่งมีการเปลี่ยนแปลงทั้งทางด้านร่างกายและอารมณ์ เขาจึงสะสมภาพเหล่านี้ไว้จนออกมาเป็นหนังสือที่มีชื่อว่า ‘Cumulus’ ซึ่งสะท้อนให้เห็นบางส่วนบางตอนของหฤษฎ์ก่อนก้าวเข้าสู่อาชีพศิลปิน ตั้งแต่ช่วงปี พ.ศ. 2552 จนถึงปี พ.ศ. 2559 หรือตั้งแต่วัยมัธยมถึงมหาวิทยาลัย
        นอกจากความสนใจในศิลปะการถ่ายภาพ ครั้งหนึ่งเขาเคยฝันอยากเป็นนักกีฬา และชื่นชอบวิทยาศาสตร์เป็นชีวิตจิตใจ
        “การถ่ายภาพมีทั้งความเป็นวิทยาศาสตร์และความเป็นนักกีฬาในตัว เพราะการถ่ายภาพต้องใช้การเคลื่อนไหวร่างกายประมาณหนึ่ง ต้องออกเดินทางพร้อมแบกกระเป๋าที่ใส่อุปกรณ์ ในส่วนของวิทยาศาสตร์ก็เหมือนพยายามหาคำตอบสิ่งหนึ่งผ่านการทดลองและบันทึกผลไปเรื่อย ๆ เราเฝ้าสังเกตการณ์บางอย่างแล้วถ่ายจนกว่าจะได้ รู้สึกเหมือนเป็นการรวมตัวกันของเศษส่วนอะไรหลาย ๆ เศษที่ชอบตั้งแต่เด็ก”
        เขารวบรวมเศษส่วนความชอบทั้งหมดเข้าด้วยกันและออกเดินทางอีกครั้งในฐานะศิลปิน หฤษฎ์เริ่มสนใจการถ่ายภาพแนว Conceptual Photography หรือเรียกอีกอย่างว่า การถ่ายภาพที่นำเสนอแนวคิด เป็นศิลปะอีกลักษณะที่เเสดงออกถึงจินตนาการและการสื่อความหมายที่ต่างออกไป
        ปัจจุบัน หฤษฎ์ยังคงทำงานศิลปะด้วยกล้องถ่ายภาพและแสง ทั้งยังเพิ่มความสนใจในงานแนวใหม่เข้ามา เขาเล่าย้อนกลับไปใน พ.ศ. 2561 ตอนนั้นตัวเองเดินทางไปเรียนต่อที่เมืองมิลาน ประเทศอิตาลี ทำให้รู้จักกับงานแฟชั่นและภาพเคลื่อนไหวในอีกมุมมองหนึ่ง
        “เราเคยคิดว่าแฟชั่นเป็นเพียงความสวยงาม แต่จริง ๆ แฟชั่นพูดถึงแนวคิดบางอย่างผ่านเครื่องแต่งกายได้ “ส่วนภาพเคลื่อนไหว จริง ๆ อยากทำหนังตั้งแต่มัธยม รู้สึกว่ามีบางอย่างเหมือนกันที่ภาพถ่ายสื่อสารออกไปไม่ได้ คิดว่าเป็นเรื่องการรับรู้ของเวลา การถ่ายภาพเหมือนการหยุดเวลา เอาแค่เสี้ยวหนึ่งมา ไม่มีการเคลื่อนไหว แต่ในทางกลับกัน ภาพเคลื่อนไหวแสดงให้เห็นถึงการเคลื่อนของเวลาจากจุด A ไปจุด B ซึ่งมันทำงานต่างกัน ที่สำคัญในภาพเคลื่อนไหวมีเสียงด้วย ซึ่งคิดว่าเป็นองค์ประกอบสำคัญที่ภาพถ่ายมอบให้ไม่ได้”
        กระบวนการผลิตงานของหฤษฎ์มักเริ่มมาจากประสบการณ์ส่วนตัว เพราะเขาเชื่อว่า ถ้าทำงานที่มาจากประสบการณ์ของตนเองจะเป็นการจริงใจต่อตนเองและคนดูที่สุด ในขณะเดียวกันก็ทำให้เขาพยายามถามตนเองเสมอว่า ทำไมผู้คนต้องมาดูเรื่องราวของเขา
        “งานที่ดีควรเข้าไปทำงานกับอารมณ์ความรู้สึกของผู้อื่นได้ ไม่ว่าคนดูมาจากประเทศไทยหรือช่วงเวลาไหน ยกตัวอย่าง งานหนึ่งของผม มีผู้ชมชาวจีนเข้ามาดูผลงานแล้วก็ร้องไห้ ตอนนั้นผมรู้สึกว่า เราต่างวัฒนธรรมกันมากเลย แต่เรายังคงแชร์ประสบการณ์บางอย่างร่วมกันอยู่ดี
        “ประสบการณ์ส่วนตัวมีผลมาจากสังคมและสิ่งแวดล้อม ผลงานจึงสะท้อนภาพกว้างของสังคมด้วยตัวมันเองอยู่แล้ว โดยที่เราอาจจะไม่ต้องพยายามบอกว่างานนี้มันสะท้อน ทั้งงานหรือสิ่งต่าง ๆ ที่มนุษย์ทำ ปฏิเสธไม่ได้ว่ามันสะท้อนสังคมและสิ่งแวดล้อมอยู่ เพราะเชื่อแบบนั้นผมจึงจริงใจต่องาน
        “ผมเชื่อเรื่องความจริงใจในการทำงานและเรื่องจริยธรรมในการทำงาน หรือความจริงใจต่อประเด็น เช่น สมมติเราพูดเรื่องการเมือง มีอุดมการณ์แบบหนึ่ง แต่กระบวนการการทำงานของเราไม่สอดคล้องกับสิ่งที่เราพูดถึงหรืออุดมการณ์ทางการเมืองที่เราเอาไปหาผลประโยชน์ แบบนี้ผมไม่โอเค ฉะนั้นผมคิดว่า การทำงานศิลปะไม่ควรแยกขาดจากชีวิตของศิลปิน”
        หฤษฎ์ได้รางวัลยอดเยี่ยม โครงการ Young Thai Artist Award 2016 สาขาภาพถ่าย จากผลงานชุด ‘จักรวาลในโหลแก้ว’ เป็นการปรากฏตัวของเด็กอายุประมาณ 10 ขวบ ที่กำลังวิ่งเล่นอยู่ในโรงแรมม่านรูดแห่งหนึ่งในกรุงเทพมหานคร
        เขาบังเอิญไปเจอและรู้สึกว่ามีบางอย่างที่เชื่อมกับประสบการณ์ในชีวิตของตัวเอง หฤษฎ์เกิดคำถามว่า ทำไมเด็ก 10 ขวบถึงมาวิ่งเล่นอยู่ในสถานที่นี้ เขาจึงกลับไปถ่ายรูปที่นั่นอยู่ประมาณหนึ่งเดือน และค้นพบสิ่งเครื่องยืนยันสำคัญในการทำงานว่า
        “งานที่ออกมาต้องไม่มีลักษณะที่ไปวัดหรือประเมินคุณค่า ไม่ต้องให้ความคิดเห็นว่า เด็กเหล่านี้มาอยู่ตรงนี้ทำไม เพราะสิ่งสำคัญคือ พวกเขาเป็นภาพสะท้อนของความทรงจำของเราในวัยเด็ก ที่รู้สึกว่าตัวเองก็เคยวิ่งเล่นอยู่ในสถานที่ที่มีความคล้ายคลึงกันในแง่ของอารมณ์และเรื่องราว แต่จริง ๆ แล้วในการทำงานศิลปะอาจไม่สำคัญเท่าการตีความของคนดู
        “สุนทรียะถือเป็นคุณค่าร่วมกันของมนุษย์ มนุษย์ต้องการทำความเข้าใจ ผลิตซ้ำความสวยงามอันซับซ้อนของธรรมชาติ มนุษย์ทำสิ่งนั้นผ่านศิลปะ”

ผลงานที่ภาคภูมิใจ

Title of Work

Selected Works from 2016-2023

Year or Product

2024